"Kwarantanna pracownika" - zgodna z przepisami?

W związku z dużymi wątpliwościami co do stosowania przepisów Prawa Pracy w relacjach pracodawca-pracownik w sytuacjach zagrożenia Koronawirusem (SARS-CoV-2), Państwowa Inspekcja Pracy opracowała odpowiedzi do najbardziej nurtujących nas pytań. Dodatkowe informacje, zasady postępowania oraz zalecenia możemy znaleźć jednak na stronie Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

1. Czy pracownik może odmówić wyjazdu służbowego w rejon, który zagrożony jest koronawirusem?

Oczywiście, że tak! Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu pracy w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. W związku z powyższym jeżeli pracownik zostanie wysłany w podróż służbową w rejon zagrożony koronawirusem może odmówić wykonania tego polecenia w związku z zagrożeniem swojego zdrowia lub życia, stwarza to również zagrożenie dalszego rozprzestrzeniania się choroby.

2. Pracownik wraca z obszaru narażenia na zachorowanie - czy pracodawca powinien wysłać na badania?

Zgodnie z art. 229 Kodeksu pracy pracownik podlega badaniom profilaktycznym: wstępnym - przy przyjęciu do pracy, a także okresowym i kontrolnym. Zakres i częstotliwość badań okresowych ustala lekarz zgodnie ze wskazówkami metodycznymi w sprawie przeprowadzania badań  profilaktycznych.  Badania kontrolne są wykonywane w przypadku, gdy niezdolność pracownika do pracy trwała dłużej niż 30 dni. Kodeks nie przewiduje dodatkowych badań w związku z narażeniem pracownika na zachorowania na choroby wirusowe. Tryb i zakres badań profilaktycznych pracowników są uregulowane przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 39 maja 1996 r.  w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, z zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy (Dz. U z 2016 r. poz. 2067). Przepisy Kodeksu pracy oraz wspomnianego rozporządzenia nie uprawniają natomiast pracodawcy do skierowania pracownika na badania lekarskie w sytuacji, gdy np. pracownik jest przeziębiony i może zagrażać innym pracownikom, bez zgody tego pracownika, jeżeli nie zbiega się to z terminem  kolejnego badania okresowego.

3. Czy można dopuścić do pracownika do pracy, który wrócił z rejonu zagrożonego wirusem?

Pracodawca nie jest osobom uprawnioną do samodzielnego oceniania stanu zdrowia pracownika. Niedopuszczenie pracownika do pracy, ze względu na potencjalne zarażeniem wirusem może narazić pracodawcę na zarzutu o nękanie, czy stosowanie mobbingu.

4. Czy pracodawca może nie wyrazić zgody na wyjazd pracownika w ramach urlopu w rejon dużego ryzyka zarażenia koronawirusem?

Nie ma podstaw prawnych aby pracodawca zbierał informację o miejscu pobytu w ramach urlopu, a pracownik nie jest zobowiązany do ujawniania miejsca spędzania urlopu wypoczynkowego.

5. Kwarantanna pracownika w ramach profilaktyki?

Jeżeli pracodawca uzyska informację, że pracownik przebywał w strefie zagrożenia zakażeniem koronawirusem, może jedynie zaproponować pracownikowi tzw. home office czyli pracę zdalną. Warunki świadczenia pracy w domu powinny zostać uzgodnione w porozumieniu stron stosunku pracy. Należy pamiętać jednak, że nie powinny one naruszać obowiązujących przepisów prawa praca. 

6. Czy pracodawca może wysłać na urlop pracownika, który powrócił z rejonu zagrożenia koronawirusem?

Pracodawca nie może zobowiązać pracownika powracającego do pracy z pobytu w strefie zagrożonej koronawirusem do wykorzystania urlopu wypoczynkowego. Nie jest też uprawniony do podejmowania działań mających na celu izolowanie pracownika.

Źródło: http://www.pip.gov.pl